ΛΟΥΣΟΙ ΚΑΙ ΝΑΟΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ ΗΜΕΡΑΣΙΑΣ

Οι Λουσοί ή Λουσαί ήταν αρχαία πόλη της Αρκαδικής Αζανίας, σήμερα διοικητικά ανήκει στον Νομό Αχαΐας.

Οι Λουσοί βρίσκονταν ανάμεσα στις αρχαίες πόλεις Κλείτωρ και Κυναίθη και σε υψόμετρο 1.140 μέτρα. Απο τους Λουσούς ήταν ο Αγησίλας νικητής σε αγώνισμα δρόμου στη Πυδιάδα το 542 π.χ. [1][2]. Κατά το συμμαχικό πόλεμο , 220 π.χ. - 217 π.χ. οι Αιτωλοί έφτασαν στο ιερό της Άρτεμης που ήταν σεβαστό από όλους τους Έλληνες και ιερό άσυλο, εκεί όμως έκαναν ιεροσυλία αρπάζοντας τα κοπάδια που ανήκαν στο ιερό της Άρτεμης .

Οι Λουσοί είχαν προσχωρήσει στην Αχαϊκή Συμπολιτεία και την εποχή που πέρασε απο εκεί ο Παυσανίας είχε εγκαταλειφθεί.[3]

Η θέση της πόλης έχει βρεθεί και ανασκάπτεται ακόμα και σήμερα 15 χιλιόμετρα από τα Καλάβρυτα και στο χωριό Σουδενά. Έχουν ανασκαφεί ναός της Αρτέμιδας και λείψανα κτιρίων. [4]Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν το 1898 από το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών.

Η πιο γνωστή ιστορία που συνδέεται με τον Μελάμποδα είναι η θεραπεία των θυγατέρων του βασιλιά του Άργους Προίτου, που είχαν καταληφθεί από μανία. Ως προς την προέλευση της μανίας αυτών των κοριτσιών οι αρχαίοι συγγραφείς υποστήριξαν δύο απόψεις, που καταδεικνύουν, τη σύγκρουση ανάμεσα στη θρησκεία του Διόνυσου και εκείνη του Απόλλωνα. Ο Ησίοδος υποστηρίζει ότι αιτία της ασθένειάς τους ήταν η περιφρόνηση εκ μέρους τους των Διονυσιακών τελετών. Ο Ακουσίλαος πάλι αναφέρει ως αιτία το ότι αυτές συμπεριφέρθηκαν με αναίδεια στους Ολύμπιους θεούς και συγκεκριμένα στην Ήρα. Η ουσία είναι ότι οι Προιτίδες τιμωρήθηκαν από τους θεούς, αφού χτυπήθηκαν από θεϊκή μανία, που τις έκανε να παρατήσουν το σπίτι τους και την Τίρυνθα και να τρέχουν με άγριες κραυγές στα βουνά και στα λαγκάδια. Δεκατρείς ολόκληρους μήνες έτρεχαν τα κορίτσια μέσα στα δάση και έφτασαν ως την Αρκαδία, που περιλάμβανε τότε και τμήμα της σημερινής Αχαΐας. Τα συμπτώματα της ασθένειάς τους ήταν, εκτός από την ένθεη μανία, η βαριά δερματοπάθεια, που σήμερα θα μπορούσαμε να το αποκαλούμε αλλεργικό έκζεμα ή μεγάλες λειχήνες, απώλεια των μαλλιών τους και αφόρητο κνησμό (φαγούρα). Ο πατέρας τους ο Προίτος κάλεσε τον Μελάμποδα να τις θεραπεύσει και αυτός ανταποκρίθηκε. Το σημαντικό στοιχείο στην θεραπευτική διαδικασία που ακολούθησε ο Μελάμπους ήταν η διάγνωση. Συγκεκριμένα ο Μελάμπους διέγνωσε εύστοχα ότι η αιτία της ασθένειάς τους ήταν ψυχογενής και ότι για την θεραπεία τους ήταν αναγκαία όχι η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μόνο αλλά η θεραπεία της ψυχικής τους σύγκρουσης, η αντιμετώπιση της βαθιάς αιτίας της ασθένειας, η οποία και θα επέφερε την εξαφάνιση των συμπτωμάτων. Πρόκειται δηλαδή για την γνωστή σήμερα μέθοδο της ομοιοπαθητική και της ολιστικής ιατρικής, η οποία αντιμετωπίζει τον ανθρώπινο οργανισμό ως σύνολο το οποίο νοσεί και επιδιώκει να καταπολεμήσει το αίτιο και όχι μόνο την εξωτερική του εκδήλωση που είναι το σύμπτωμα. Η πρακτική θεραπευτική μέθοδος του Μελάμποδα περιελάμβανε καθαρμούς, βοτανοθεραπεία και ψυχοθεραπεία.

Συγκεκριμένα:

1) Αυτός χρησιμοποίησε τους πιο εύρωστους νέους, οι οποίοι κατεδίωξαν τα κορίτσια και τις ανάγκασε να φτάσουν μέχρι το μικρό υψίπεδο των Λουσών, στο σημείο που σήμερα βρίσκεται το Ιερό της Αρτέμιδος,

2) Με τα νερά των πηγών που υπήρχαν εκεί τις υπέβαλε σε καθαρμούς,

3) Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη και τον Θεόφραστο, που θεωρείται πατέρας της βοτανικής αλλά και τους ειδικούς μελετητές, τους χορήγησε τα φυτά μέλανα ελλέβορο και κώνιο, το οποίο υπήρχε άφθονο στην περιοχή αυτή και

4) Κυρίως όμως με επίμονες συζητήσεις μαζί τους (αναλυτική ψυχοθεραπεία), σε αυτόν το χώρο που διακρίνεται για το ελαφρό κλίμα, την καθαρή ατμόσφαιρα και την ιδιαίτερα ευεργετική επίδρασή του, στην χαλάρωση της ψυχής του ανθρώπου κατάφερε να τις θεραπεύσει εντελώς.

Προς τιμή της θεάς Αρτέμιδας και του Μελάμποδα ετελούντο στους αρχαίους Λουσούς τα ΗΜΕΡΑΣΙΑ. Δηλαδή η γιορτή αυτή ήταν αφιερωμένη κυρίως στην Άρτεμη που ημερεύει τους ανθρώπους και προκαλεί πνευματική, σωματική και ψυχική ευεξία.

Κατά συνέπεια το Ιερό της Αρτέμιδος σε συνδυασμό με την προσωπικότητα του Μελάμποδα αναδεικνύει την περιοχή μας ως λίκνο και κοιτίδα της ψυχιατρικής επιστήμης, με την ευρεία έννοια του όρου, αλλά παράλληλα προσδιορίζει εθνολογικά και τις μετακινήσεις των αρχαίων πληθυσμών σε αυτήν. Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει μόνο προφορικός μύθος και οι γραπτές μαρτυρίες των αρχαίων και κλασικών συγγραφέων για την δραστηριότητα του Μελάμποδα ως ψυχιάτρου, αλλά και το ζωντανό μνημείο αυτής της δραστηριότητάς του που είναι τα ερείπια του αρχαίου ναού.